کد تعرفه گمرکی (HS Code) چیست؟ زبان مشترک کالاهای جهانی
در دنیای تجارت بین‌الملل، میلیون‌ها نوع کالا وجود دارد. یک “کفش ورزشی” در ایران، ممکن است در چین، آلمان یا برزیل با نام‌های متفاوتی شناخته شود. اگر هر کشور بخواهد با زبان و نام‌گذاری خود کالاها را دسته‌بندی کند، هرج‌ومرجی عظیم در گمرکات جهان رخ می‌دهد. راه حل این مشکل، یک زبان عددی مشترک و جهانی است: سیستم هماهنگ‌شده توصیف و کدگذاری کالا یا به اختصار HS Code (Harmonized System Code).
این کد، که گاهی “کد تعرفه” نیز نامیده می‌شود، شناسنامه بین‌المللی کالای شماست. اشتباه در تعیین این کد، تنها یک غلط املایی ساده نیست؛ بلکه می‌تواند منجر به پرداخت تعرفه‌های سنگین‌تر، جریمه‌های گمرکی هنگفت (به اتهام کم‌اظهاری یا قاچاق) و توقیف طولانی‌مدت کالا شود. در این راهنمای تخصصی از کاویان کالا، ما این سیستم حیاتی را رمزگشایی می‌کنیم.
ساختار HS Code: این اعداد چه معنایی دارند؟
سیستم HS توسط سازمان جهانی گمرک (WCO) مدیریت می‌شود و بیش از ۲۰۰ کشور (از جمله ایران) از آن استفاده می‌کنند. این کد معمولاً ساختاری ۸ تا ۱۰ رقمی دارد:
- ۶ رقم اول (مشترک جهانی): این ۶ رقم در تمام کشورهای عضو یکسان است و هویت اصلی کالا را تعیین می‌کند.
- ۲ رقم اول (فصل / Chapter): دسته‌بندی کلی کالا را نشان می‌دهد (مثلاً فصل ۰۹ برای قهوه، چای و ادویه).
- ۲ رقم دوم (سرشماره / Heading): گروه خاص‌تر در آن فصل را مشخص می‌کند (مثلاً ۰۹۰۱ مشخصاً برای قهوه).
- ۲ رقم سوم (زیرشماره / Subheading): جزئیات دقیق‌تر کالا (مثلاً ۰۹۰۱۱۱ برای قهوه بو نداده و کافئین‌دار).
- ارقام بعدی (ملی / National): کشورها می‌توانند برای مقاصد داخلی خود (مانند تعیین دقیق‌تر تعرفه‌ها یا آمارگیری)، ۲ تا ۴ رقم دیگر به این کد اضافه کنند. در ایران، سیستم تعرفه معمولاً ۸ رقمی است.
چرا تعیین دقیق HS Code حیاتی است؟
HS Code فقط یک عدد برای بایگانی نیست؛ این کد تعیین‌کننده سرنوشت مالی و قانونی محموله شماست:
- تعیین حقوق و عوارض گمرکی: مهم‌ترین کاربرد آن است. تعرفه واردات (مثلاً ۵٪ یا ۵۵٪) مستقیماً بر اساس این کد تعیین می‌شود.
- الزامات و مجوزها: اینکه آیا کالای شما برای ورود نیاز به مجوز استاندارد، بهداشت، یا مجوز وزارت دفاع دارد، بر اساس HS Code آن مشخص می‌شود.
- ممنوعیت‌ها و تحریم‌ها: کالاهای ممنوع‌الورود یا مشمول تحریم، با این کدها شناسایی می‌شوند.
- استفاده از معافیت‌ها و تخفیفات: برای استفاده از مزایای موافقت‌نامه‌های تجارت ترجیحی (مانند تجارت با ترکیه یا اوراسیا)، HS Code کالا باید دقیقاً با لیست توافق‌شده مطابقت داشته باشد.
ریسک‌های انتخاب اشتباه HS Code
انتخاب کد اشتباه، حتی اگر سهواً باشد، عواقب جدی دارد:
- بیش‌اظهاری (Over-Valuation): اگر کدی را انتخاب کنید که تعرفه بالاتری دارد، پول بیشتری از دست می‌دهید که قابل برگشت نیست.
- کم‌اظهاری (Under-Valuation): اگر کدی با تعرفه پایین‌تر انتخاب کنید، گمرک آن را تخلف محسوب کرده و علاوه بر مابه‌التفاوت، جریمه سنگینی (معمولاً بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد مابه‌التفاوت) از شما دریافت می‌کند. در موارد حاد، ممکن است پرونده قاچاق تشکیل شود.
کاویان کالا: دقت در جزئیات، تضمین امنیت تجارت شما
تعیین HS Code صحیح، یک کار تخصصی است که نیاز به شناخت دقیق کالا (جنس، کاربرد، نحوه عملکرد) و تسلط بر کتاب مقررات صادرات و واردات دارد. بسیاری از تجار، این وظیفه خطیر را به حدس و گمان یا جستجوی ساده اینترنتی می‌سپارند و متحمل ضررهای جبران‌ناپذیری می‌شوند.
شرکت حمل و نقل بین المللی کاویان کالا با بهره‌گیری از مشاوران گمرکی خبره، به شما کمک می‌کند تا قبل از ثبت سفارش و حمل کالا، HS Code دقیق محموله خود را شناسایی کنید. ما با بررسی دقیق مشخصات فنی کالای شما، کدی را تعیین می‌کنیم که هم قانونی باشد و هم از نظر اقتصادی برای شما بهینه‌ترین حالت ممکن را فراهم آورد.
قبل از هرگونه اقدام تجاری، برای تعیین دقیق HS Code و مشاوره در مورد تعرفه‌ها و مجوزهای مربوطه، با تیم بازرگانی کاویان کالا تماس بگیرید.
تلفن :
ایمیل :
